مطالعه قدرت رقابتی برخی ژنوتیپ های لوبیا با علف های هرز در شرایط آب و هوایی ایلام

چکیده به منظور بررسی قدرت رقابتی برخی ژنوتیپ های لوبیاl.) (phaseolus vulgaris با علف های هرز آزمایشی در سال زراعی 89-88 تحت شرایط طبیعی در مزرعه آموزشی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل وجین و عدم وجین علف های هرز در تمام دوره رشد به عنوان فاکتور اصلی و هشت رقم لوبیا (با تنوع در رسیدن) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در آزمایش از پراکنش طبیعی علف های هرز استفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر فاکتور علف هرز و اثر فاکتور ژنوتیپ های لوبیا برای صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن 100 دانه، شاخص برداشت، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. اما اثر متقابل علف هرز در ژنوتیپ های لوبیا برای صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و وزن 100 دانه معنی دار نگردید. همچنین نتایج نشان داد که شاخص رقابت معیار مناسبی جهت تشخیص ژنوتیپ های رقیب از غیر رقیب لوبیا می باشد. مقایسه میانگین ارقام در این خصوص نشان داد که بالاترین شاخص رقابت متعلق به رقم خمین و پایین ترین شاخص متعلق به ارقام اختر و درخشان بود. بر اساس نتایج این تحقیق، ژنوتیپ های رونده و رشد نامحدود لوبیا در مقایسه با ایستاده و رشد محدود رقابت کننده های قوی تری در برابر علف های هرز بودند.